Bovenstaande geeft mooi weer hoe onze levensstijl naadloos in relatie staat tot verschillende soorten ziektes. Het is echter wel een heen- en weerverband, ook ziektes kunnen leiden tot een verandering in onze levenswijze.

-beeld van Fidlab, met toestemming gebruikt -

Bovenstaande geeft mooi weer hoe onze levensstijl naadloos in relatie staat tot verschillende soorten ziektes. Het is echter wel een heen- en weerverband, ook ziektes kunnen leiden tot een verandering in onze levenswijze.

-beeld van Fidlab, met toestemming gebruikt -

Mijn naam is Andries Verpraet. Sinds ik kleine jongen was herinner ik me dat mijn papa boeken zat te lezen over hoe hij meer kon halen uit het leven. Hij las boeken over voeding, yoga, voedingssupplementen, planten, oliën, enz. Toch is mijn vader kort na zijn pensioen beginnen achteruitgaan, fysiek was hij minder goed, hij kon zich minder bewegen, had een allesoverheersende onrust in zich die hij niet kon bedwingen. Mijn vader had inderdaad al lange tijd hoge cholesterol en nam al jaren bloeddrukverlagers, maar waarom het dan plots slechter begon te gaan, daar wisten de dokters geen raad mee. Na verloop van tijd kreeg hij extra medicijnen voor zijn onrust, voor zijn depressie, voor zijn slaapproblemen, maar niets van dat alles leek iets te veranderen. Mijn papa toonde veel tekenen van een algehele ontsteking (branderigheid in de mond, onrust, ontstekingsreacties in gewrichten, enz), maar ook dit kon weinig tot niet worden bevestigd binnen het klassiek geneeskundig systeem.

Ik ben opgeleid tot arts en zoals u zo vaak hoort bij artsen, heb ook ik vaak de indruk dat er een grote focus ligt op behandeling, gericht op bepaalde orgaansystemen en te weinig op preventie of een globale lichamelijke aanpak.

Heb je teveel cholesterol of trigliceriden, neem dan een statine. Beginnende diabetes, neem dan wat metformine. Hoge bloeddruk, best starten met een beta-blokker, want het risico op hartschade is toch groter dan de bijwerkingen van het pilletje. Wens je geen kinderen of heb je last van het premenstrueel syndroom, de anticonceptiepil is de oplossing, het feit dat je door anticonceptie op latere leeftijd veel meer bloedklonters kan aanmaken, of dat het aanleiding kan geven tot angst- en stemmingsproblemen, dat nemen we erbij.

Op het moment dat ik dit schrijf besef ik ook ten volle dat mijn mama, die de 80 gepasseerd is, grotendeels nog het goede leven leidt dankzij de medicatie, tegelijk valt het me op dat veel dertigers en veertigers rondom mij reeds bloeddrukverlagers, cholesterolmiddelen en middelen tegen verhoogde suiker nemen. En dan nog. Ondanks alle goede medische zorg voelt minder dan 5% van de wereldbevolking zich gezond (info, Gates Foundation). Ik kan me moeilijk voorstellen wat jullie van dit cijfer vinden, maar ik vind dit bedroevend weinig. 5% van ongeveer 7 miljard mensen voelt zich gezond…

Na heel wat jaren praktijkervaring als jeugdpsychiater blijf ik zoekend, omdat ik in de praktijk zie dat vele mensen niet geholpen zijn met een pilletje en wat goedbedoeld advies. Hierin ga ik heel breed, misschien zelfs zo breed dat andere klassiek opgeleide artsen me met lichte argwaan gaan bekijken vanuit de stelling: ‘wat ik niet ken veroordeel ik’. Tegelijk herinner ik mij de woorden van mijn mentor die aangaf dat een goede wetenschapper steeds kritisch moet blijven denken, zelfs al denken we dat iets reeds vaststaat. We werken ook steeds met voortschrijdend inzicht, wat we vroeger wisten is op heden misschien al weerlegd, wat we nu weten zal misschien niet meer gelden binnen 10 jaar. Hoe lang geloofden we dat bacteriën niet overleefden in de maag? Of hoelang is het geleden dat mensen na een hartinfarct absolute bedrust kregen voorgeschreven? Iets wat tegenwoordig totaal not-done is…

Nu moet ik zeggen dat ik zelf ook kenmerken van mijn vader in mij zie, ik ben vaak onrustig en maar in de weer, steeds denken, steeds handelend. Ook mijn leven is reeds een zoektocht geweest naar allerlei – wetenschappelijk onderbouwde – methoden om meer de persoon te worden die ik zou kunnen zijn. Dit is geenszins een betoog tegen een evidence based behandeling, maar wel een oproep om misschien eerst, of gecombineerd, de lifestyle te gaan aanpakken.

Dit is dan ook een poging van mezelf om enkele zaken op te lijsten die ik te weten ben gekomen over hoe ik de beste versie van mezelf kon worden. Ik deed de zoektocht waarbij ik me steeds ook liet leiden door wat er op heden al door de wetenschap gekend is, maar hoop natuurlijk op deze manier een meerwaarde te kunnen zijn voor mijn patiënten, lezers en al wie het horen wil. Ik moet toegeven dat je heel wat tegenstrijdige berichten leest. De ene keer lees je dat omega 3 vetzuren, alcohol of koffie goed voor je is, de andere keer lees je dat het slecht is. Zoals je doorheen dit boek zal lezen wil ik benadrukken dat er voor ieder moeilijk probleem geen makkelijke oplossing bestaat. Ik probeer zo gestructureerd mogelijk mijn kennis door te geven, maar, zoals jullie zullen ontdekken, is het geen simpele materie. Veel dingen hangen samen en laat je dus niet vangen aan de volgende goeroe die aangeeft dat je met dosis X van product Y een gezond mentaal en fysiek welzijn zal bereiken. Bloed, zweet en tranen zal het je kosten, ik herhaal, bloed, zweet en tranen. Wees dan ook mild voor jezelf als je aanpassingen doet in je levensstijl.

Het feit dat ik hier nu mee bezig ben zal grotendeels ook te maken hebben met mijn eigen omslagpunt (de midlifecrisis als je het zo wil noemen), maar ik hoop ook iedereen anders te kunnen verleiden om het verborgen potentieel van zijn of haar eigen lichaam te mogen ontgrendelen.

Gezondheid wordt door de Wereld Gezondheidsorganisatie dan ook omschreven als een staat van fysiek, geestelijk en sociaal goed gevoel en niet enkel de afwezigheid van ziekte.

Geestelijke gezondheid wordt algemeen omschreven als de mogelijkheid van mensen om de uitdagingen van het leven aan te kunnen, om te functioneren in hun leer- en werkomgeving, hun talenten en vaardigheden te ontwikkelen en bij te dragen tot de maatschappij. Het grote geluk streef ik niet na, ik geloof ook niet in altijd gelukkig zijn, maar misschien kunnen alle volgende thema’s je in staat stellen om meer weerbaar te zijn tegen verandering, frustratie, ongeluk of misschien wel gewoon saaiheid.

Ik ben er ook van overtuigd dat er geen lichamelijke gezondheid is zonder geestelijke gezondheid en vice versa. Fysieke en geestelijke gezondheid zijn ook nauw verbonden, maar daar meer over later in dit boek.

Grootse zaken gebeuren altijd van binnenuit en ondanks het feit dat mensen graag een quick fix hebben, ga je deze hier ook niet vinden.

Tegenwoordig is er veel te doen om ‘bio-hacking’, truukjes om beter en langer te leven. Terwijl ik dit schrijf ben ik me er terdege van bewust dat het een overtuiging is op basis van de huidige kennis en binnen het huidig tijdsbeeld. Yuval Noah Harari beschreef biohacking in zijn boek ‘Sapiens’ (echt een aanrader trouwens) als het nieuwe geloof, het evolutionair humanisme, waarbij er de overtuiging is dat de mensheid een veranderbare soort is die kan evolueren of degenereren. Na het human genomeproject (jaren ’70) dacht iedereen dat alles terug te brengen was tot ons genetisch materiaal. We waren voorbestemd om dik te worden, voorbestemd om depressief te worden, voorbestemd om kanker te krijgen, zonder dat we hier iets konden aan doen (een beetje zoals het geloof duizend jaar geleden waarbij alles afhing van die éne God die alles besliste). Sinds het begin van de 21^e eeuw gaat er toch terug meer aandacht naar de eigen mogelijkheden om verandering aan te brengen aan hoe we leven. In het midden van de jaren 1900 probeerde een zeker Adolf H. ook reeds de mensheid te ‘upgraden’. Nu, vele jaren later, gaat evolutionair humanisme niet meer over het uitroeien van bepaalde bevolkingsgroepen die een kenmerk delen, maar over manieren om meer uit ons leven te halen met behulp van de groeiende kennis van de menselijke biologie. De nadruk van het laatste wetenschappelijk onderzoek gaat voornamelijk over het toevoegen van levenskwaliteit in de jaren die je nog resten, en minder over het toevoegen van jaren an sich.

Tegenwoordig weten we echter maar al te goed dat alle uitingen in ons lichaam een combinatie zijn van levensstijl, omgevingsfactoren en genen. Het is zelfs zo dat we op dit moment weten dat genen (of afwijkingen in genen) iets zeggen over een verhoogde kans op ziekte, maar dat onze levensstijl en de omgevingsfactoren het grootste aandeel hebben in ons wel- of slechtbevinden. Coco Chanel omschreef het mooi met de woorden: ‘op je 20^e heb je het gezicht waarmee je geboren bent, op je 50^e heb je het gezicht dat je verdient.’

Ik ga dus proberen om jullie zoveel als mogelijks DIY (do it yourself) tips en tricks mee te geven om zo gezond mogelijk te blijven, om je eigen potentieel te ontgrendelen. Want veel van hoe we nu leven hangt samen met ziektes op latere leeftijd.

Bovenstaande geeft mooi weer hoe onze levensstijl naadloos in relatie staat tot verschillende soorten ziektes. Het is echter wel een heen- en weerverband, ook ziektes kunnen leiden tot een verandering in onze levenswijze.

-beeld van Fidlab, met toestemming gebruikt -

Om dit uit te leggen dienen we mee te delen dat heel veel zaken meer of min gelinkt zijn aan elkaar, zoals ontstekingsreacties, ons darmmicrobioom, onze hormese en onze methylatie-mogelijkheid (maar meer uitleg daarover later).

Het verband tussen levensstijl/omgevingsfactoren en ziekte is heel vaak het metabool-inflammatoir syndroom (MIS). Mensen met het MIS zitten vaak in een vicieuze cirkel. Door ziekte ontwikkelen mensen inflammatoire aandoeningen (ontstekingsreacties), door inflammatie ontwikkel je metabole problemen. De darm-hersen-interactie is hierbij heel belangrijk.

Ik kom met praktische, haalbare en dagdagelijkse oplossingen vanuit allerlei hoeken van de wetenschap. Ik ga jullie proberen meenemen in het waarom ze werken en hoe je ze kan toepassen. Het probleem is dat ik weinig kan zeggen over ontstekingsreacties als ik niet eerst uitleg waar de energie in ons lichaam vandaan komt, hoe onze darmen ons beïnvloeden en wat onze hersenen allemaal doen. Ik neem jullie mee in hoe ons lijf werkt en waarom het belangrijk is om een aantal zaken aan te pakken. Van daaraf aan gaan we de praktische toer op, maar zoals je zal kunnen merken zijn veel processen aan elkaar gelinkt.

Je zal merken dat ik hier en daar wat ‘product-placement’ zal doen. Ik geef alvast mee dat ik hiervoor geen reclame-inkomsten ontvang. Als ik producten aanraad, dan is het omdat ik er helemaal achter sta. Het zou kunnen dat er nog heel wat andere producten zijn die goed zijn, maar diegene die ik benoem zijn zelf getest en vooral goedgekeurd.

Je kan dit boek volledig lezen om mee te zijn waarom ik iets zeg, je kan enkel de besluiten lezen om wat bij te blijven of je kan wachten tot de het laatste hoofdstuk om concrete handvatten te krijgen. Het nadeel hierbij is dat je dan niet echt zal weten waarom je het zou moeten doen, en naar motivatie toe is dat toch wel een belangrijk item.

Het is van belang om niet teveel in één keer te veranderen, anders wordt het geen gewoonte. Maar op gewoontevorming kom ik ook nog terug. Idealitair lees je dit boek traag, zodat je reeds de kans krijgt om met het vorige topic aan de slag te gaan of er ten minste over na te denken.

Bovenstaande geeft mooi weer hoe onze levensstijl naadloos in relatie staat tot verschillende soorten ziektes. Het is echter wel een heen- en weerverband, ook ziektes kunnen leiden tot een verandering in onze levenswijze.

-beeld van Fidlab, met toestemming gebruikt -

Bovenstaande geeft mooi weer hoe onze levensstijl naadloos in relatie staat tot verschillende soorten ziektes. Het is echter wel een heen- en weerverband, ook ziektes kunnen leiden tot een verandering in onze levenswijze.

-beeld van Fidlab, met toestemming gebruikt -

Bovenstaande geeft mooi weer hoe onze levensstijl naadloos in relatie staat tot verschillende soorten ziektes. Het is echter wel een heen- en weerverband, ook ziektes kunnen leiden tot een verandering in onze levenswijze.

-beeld van Fidlab, met toestemming gebruikt -